18 listopada Senat UW przyjął protokół z wrześniowego posiedzenia, pierwszego w kadencji 2020-2024. Z nieznanych powodów protokół ten wciąż nie jest opublikowany, mimo upływu trzech tygodni od przyjęcia i prawie trzech miesięcy od posiedzenia, którego dotyczy*. W protokole znalazły się wypowiedzi mogące wywołać błędne przekonanie o stanie realizacji programu wieloletniego UW.
Ponieważ jest to strategiczny program Uniwersytetu, do którego uruchomienia i wsparcia w 2015 roku przekonałem ówczesny rząd, i który od tego czasu wraz ze współpracownikami konsekwentnie realizowałem, uważam że niezbędne jest sprostowanie.
Poniżej zamieszczam fragmenty protokołu wraz ze stosownymi wyjaśnieniami.
Opinia: Prorektor UW „oceniła, że sukcesy Uniwersytetu związane z realizacją Programu nie są zbyt duże, na co wskazuje wskaźnik realizacji projektu, czyli przyrost powierzchni wyrażony w m2, który wygląda następująco: rok 2016 – 0, rok 2017 – 0, rok 2018 – 0, rok 2019 – ok. 8 000 m2 i w roku 2020 w planach również 0.”
Fakty: Obowiązujący harmonogram realizacji programu, przyjęty uchwałą Rady Ministrów z 19 lipca 2018 r. (Monitor Polski z 2018 r. poz. 800, str. 9), przewiduje następujące przyrosty m2 powierzchni w kolejnych latach:
Oznacza to, że wyniki z lat 2016-2019 są zgodne z planem. Przewidywana różnica dotycząca roku 2020 wynika z przesunięcia terminu zakończenia rozbudowy Domu Studenta nr 5 na Służewcu, jedynej inwestycji przewidzianej do oddania w 2020 roku, na sierpień 2021.
Opinia: W informacjach rektora padło stwierdzenie, że „Uniwersytet Warszawski stanął przed groźbą utraty finansowania programu wieloletniego „Uniwersytet Warszawski 2016-2025” z powodu niewywiązywania się ze zobowiązań inwestycyjnych zgodnie z przyjętym harmonogramem oraz nieprawidłowości dotyczącymi raportowania”.
Fakty: W liście z 21 lutego 2020 wicepremier Jarosław Gowin poprosił o przesłanie do MNiSW dokumentów, które posłużą m. in. do zaplanowanego już wtedy wydłużenia terminu realizacji programu wieloletniego. Jednocześnie potwierdził, że kwota przeznaczona na finansowanie całego programu nie zmieniła się, jest zgodna z uchwałą Rady Ministrów, i wynosi: 945 110.5 tys. zł. Pewność utrzymania finansowania właściwy wiceminister w MNiSW, a następnie w Ministerstwie Finansów, potwierdzał w rozmowach w kwietniu, lipcu i sierpniu br., a także na początku września. Wszystkie środki dotacji na program są na bieżąco wypłacane, w kwotach zgodnych z zawartymi z MNiSW umowami.
Możliwość wstrzymania finansowania danej inwestycji jest jasno ograniczona przez zapisy w umowie o dofinansowanie. Wymienione tam przesłanki w przypadku programu wieloletniego nie zachodzą. Wstrzymanie finansowania całego programu wymagałoby wpierw przyjęcia nowej uchwały Rady Ministrów (po przejściu całej ścieżki legislacyjnej, od wniosku właściwego ministra, przez opinie innych ministerstw, do akceptacji przez rząd), uchylającej lub zmieniającej obowiązującą uchwałę o ustanowieniu programu.
Uniwersytet nie otrzymał też żadnych informacji o nieprawidłowościach w raportowaniu. Raporty i końcowe rozliczenia dwóch zakończonych inwestycji (przebudowa wschodniej części budynku w Al. Ujazdowskich 4 i przebudowa podziemi w gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej na cele sportowe), po uwzględnieniu zwykłych uwag redakcyjno-technicznych, zostały sprawdzone, przyjęte i zatwierdzone przez ministra. Brak więc jakichkolwiek przesłanek do zaprzestania finansowania programu.
Wniosek o zmiany w programie (aktualizujący harmonogramy oraz budżety inwestycji), o którym mowa w piśmie ministra J. Gowina, został przez UW złożony w MNiSW 30 kwietnia 2020. Na jego podstawie minister rozpoczął przygotowanie formalnego wystąpienia do Rady Ministrów o zmiany w programie. Wystąpienie takie – jako projekt uchwały RM – zostanie wraz z uzasadnieniem wpisany do ogólnodostępnego planu prac legislacyjnych rządu i wysłany do uzgodnień międzyresortowych. W ramach tego planu będą także publicznie udostępniane ewentualne uwagi pojawiające się w trakcie uzgodnień międzyresortowych.
18 września – już za kadencji obecnych władz – wniosek z 30 kwietnia został przez UW wycofany i zastąpiony nowym, który dotąd jeszcze nie został wpisany do wykazu prac legislacyjnych rządu ani przekazany do uzgodnień międzyresortowych.
Opinia: „Rektor Nowak stwierdził, że udało się uniknąć zwrotu środków dotychczas przekazanych Uniwersytetowi na projekty już zrealizowane.”
Fakty: Uchwała Rady Ministrów oraz umowy zawarte dla realizowanych inwestycji nie przewidują mechanizmu zwrotu środków, które zostały wydane zgodnie z zawartą umową, tj. z zakresem rzeczowym i z budżetem inwestycji. Wszelkie zmiany w trakcie realizacji były zgłaszane do MNiSW i ujmowane w programie. Ponieważ MNiSW technicznie już rozliczyło zakończone inwestycje, o czym była mowa w poprzednim punkcie, nie ma podstawy prawnej do domagania się zwrotu środków za zrealizowane już przedsięwzięcia. UW nie otrzymał także żadnego wniosku dotyczącego jakiegokolwiek zwrotu, ani pisma odnoszącego się nawet pośrednio do takiej sprawy.
***
Nowy zespół rektorski ma oczywisty mandat do wprowadzania zmian w sposobie prowadzenia i zakresie realizacji programu wieloletniego. Jeśli jednak informacje o dotychczasowej realizacji programu będą przedstawione w formie zbliżonej do tej zaprezentowanej na posiedzeniu Senatu, także w przyszłości będę czuł się w obowiązku, by je prostować.
***
Materiały dodatkowe:
Prezentacja (od str. 8) z protokołu z ostatniego posiedzenia Senatu w kadencji 2016-2020 podsumowująca stan realizacji programu wieloletniego na koniec czerwca 2020.
(W przypadku trudności z dostępem do protokołu na stronie Senatu UW, kopia znajduje się tutaj).
Informacje o realizacji programu wieloletniego w czasie mojej kadencji są dostępne na stronie UW.
[*Protokół został ostatecznie opublikowany na stronie senat.uw.edu.pl w dniu 9 grudnia, kilka godzin po moim mailu w tej sprawie skierowanym do senatorów uczelni]